In mijn boekje ‘Het Hart van de Acupunctuur’ (zie ‘Boek’) leg ik uit hoe het bewustzijn (Shen) bepalend is voor de gezondheid van het lichaam. Het lijkt me evident dat aanhoudende, weerkerende of hevige emoties leiden tot gezondheidsproblemen. Angst, verdriet, schuldgevoelens, haat, wrok etc. veroorzaken een gevoel van afscheuren, vereenzamen, verkrampen, verstijven, ineenkrimpen… tegengesteld aan het natuurlijke, levenwekkende, uitstralende en verbindende effect van het gevoel van liefde die de basis is van leven en gezondheid. 

Belangrijke oude Chinese geneeskundige teksten bevestigen duidelijk: “de emoties zijn de belangrijkste oorzaak van ziekte”.

De gebruikelijke term voor “ziekte” in het chinees is Bing. Precies vertaald betekent Bing echter “aandoening van het Hart”, wat ontegensprekelijk wil zeggen dat het lichaam ziek wordt door mentale, emotionele of spirituele oorzaken. Naargelang hun aard zullen excessieve of langdurige emoties herkenbare ziektebeelden veroorzaken, eerst door de Qi circulatie in bepaalde meridianen te hinderen, maar vrij snel dringen deze subtiele ziekmakende energieën door tot het interne om de orgaanfuncties te verstoren.

De oorspronkelijke acupunctuur had veel meer aandacht voor de gevoelsmatige en spirituele achtergronden van gezondheid en ziekte, maar de wetenschappelijke ambitie van de moderne Chinese geneeskunde heeft geleid tot het "uitzuiveren" van deze aspecten uit de huidige acupunctuur.

Mijn ervaring is nochtans dat de acupunctuur een precies en doeltreffend middel is om emoties te ventileren en zo de vrije circulatie van Qi, dus levensvreugde en gezondheid te herstellen.

Spoken

Opstapeling van emoties of hevige emotionele toestanden doen “spoken” ontstaan.

Gui (spreek uit:“gkwei”) zijn dwangmatige gedragspatronen die ontstaan zijn uit niet verwerkte emoties of traumatische ervaringen. Praktisch iedereen loopt met kleine of grotere spoken rond: eenieder heeft wel eens wat meegemaakt dat een diepe indruk liet en oorzaak is van het ontsporen van een of andere lichamelijke of psychische functie.

Enkele voorbeelden:

• Ik sta als klein jongetje onschuldig te plassen tegen de muur van de buurman. Die schiet in een driftige bui vreselijk uit tegen mijn ongemanierdheid, waardoor ik geschokt en verschrikt in allerijl mijn onafgewerkte bedoening wegprop en met een natte broek naar huis hol. Sindsdien kan ik moeilijk plassen als ik denk dat er iemand in de buurt is. Genoeg om later misschien vroegtijdig prostaat problemen te ontwikkelen.

• Als jonge man trakteer ik mijn liefje waar ik zielsveel van hou met een restaurantje. Terwijl ik me nietsvermoedend tegoed doe aan lekkere zeevruchten laat ze me plots weten dat het af is tussen ons. Ze is onverbiddelijk verliefd geworden op een goede vriend van me! De schaaldiertjes vallen me even slecht als het nieuws en ik hou er niet alleen voor die nacht een indigestie aan over, maar meteen ook een blijvende intolerantie voor zeevruchten.

• Stel je voor dat dit zich zou voorgedaan hebben bij een wandeling langs een pas gemaaid veld, dan had ik er misschien hooikoorts aan overgehouden. Tijdens een overtocht naar Engeland ? dan werd ik misschien gevoelig voor zeeziekte.

Hoe ontstaan Spoken?

Zelfbescherming. Dit reflexmechanisme kan in bedreigende situaties een noodzakelijke zelfbescherming zijn: het vechten voor zijn leven, het wegspringen voor een toesnellende auto, maar ook het wissen, vergeten van ondraaglijke gebeurtenissen (wat bijvoorbeeld voorkomt bij kindermishandeling of incest).

Onderbewuste. De pijnlijke ervaring (fysieke en/of emotionele pijn) wordt in de oorspronkelijke noodsituatie weinig of niet ‘verwerkt’, noch geklasseerd in het bewuste geheugen, maar blijft als een momentopname geprint in het onderbewuste.

Overreactie. Een nieuwe stresssituatie (door het onderbewuste ervaren als ‘analoog’ aan de oorspronkelijke) kan dit cliché terug activeren en dezelfde reflexmatige reactie uitlokken. Dit reactiepatroon, dat toen misschien noodzakelijk en gepast was, is het nu meestal niet meer, het is een over-reactie.

Spook. Indien het cliché zo sterk wordt dat het quasi permanent ingeschakeld is, dan wordt het een Gui, een Spook, een zelfstandige entiteit die continu klaar staat om bepaalde dwangmatige gedragingen of psychosomatische klachten op te dringen.

Limbisch systeem. Het gaat dus om een automatisch, ongecontroleerd verdedigingsreflex, opgeslagen in het onderbewuste, kan vergeleken worden met het limbisch systeem van de hersenen, waar onverwerkte emoties zich opstapelen en stress veroorzaken in het centraal zenuwstelsel of het hormonaal systeem.

Ongemerkt. Een ‘spook’ kan ook stilaan, heel ongemerkt ontstaan. Gebrek aan ouderlijke affectieve warmte of affectieve chantage van ouders, dwingende culturele of religieuze overtuigingen bijvoorbeeld, kunnen – soms op verraderlijke wijze – het natuurlijke bewustzijn (Shen) slopen en ombuigen tot verstoorde diepe overtuigingen, welke ontstaan geven aan afwijkende karaktertrekken zoals depressiviteit, minderwaardigheidsgevoel, jaloersheid, afgunst, achterdocht,faalangst, agressiviteit etc. die de diepere oorzaak van ziekte kunnen zijn.

Stoornissen. Een ‘spook’ kan aan de oorzaak liggen van zeer diverse stoornissen, vrij banale psychische of lichamelijke klachten zoals hoogtevrees, faalangst, slaapstoornissen, depressie of zoals hoofdpijn, allergie, verteringsproblemen, menstruatiestoornissen etc. gaande tot ernstigere disfuncties: zware migraine, astma, immuniteitsverstoringen en op termijn, degeneratieve ziektes.